رنگ در شهر با رویکرد ایجاد سرزندگی در فضاهای شهری

ادراک، تجربه چیزی توسط اعضای حسی انسان می باشد. محرک ها، یعنی شرایط فیزیکی خارجی که اعضای حسی را به فعالیت وا می دارند، آغاز کننده ادراک بوده و به این ترتیب ادراکات پنهانی، در ذهن بیدار می شوند. بنابراین، کیفیت حسی یک مکان، در نتیجه سینرژی ویژگی های فیزیکی آن مکانو ذهن بیننده شکل می گیرد. به دلیل اینکه قسمت عمده درک از محیط اطراف درکی بصری است، بنابراین محرک های بصری برای ایجاد ادراکات موردنظر اهمیت ویژه ای خواهند داشت (خداپناهی، 1385: 22). در این راستا رنگ بعنوان یکی از عوامل جاذب در ادراک بصری محیط و یکی از متغیرها در دسته بندی عناصر بصری منظر، در افزایش غنای ادراکی محیط نقش بسزایی دارد. رنگ ها عنصاری بنیادی از ادراک بصری و تجربیات محیطی ما هستند. آنها جوهر اصلی چگونگی تجربه محیط، توسط انسان می باشند. می توان چنین استنباط نمود که از لحظه ای که چشمانمان را بز می کنیم با رنگ مواجهیم و با آن احاطه شده ایم. رنگ ما را در رویکردهای بصری متفاوتی همراهی کرده و معمولا در ارتباط و تحت تاثیر نور، در طبیعت یا محیط های انسان ساخت مطرح می باشد (16: 1996، mahnke). رنگ با عواملی چون نور، بافت، سطح، فاصله و زمان به دیده می آید و از آنجایی که رنگ را عامی هویتی و همچنین عاملی برای تقویت کیفیت خوانایی در فضای شهری عنوان می کنند، قادر است بیشترین ارتباط روانشناختی، معناشناختی و نشانه شناختی را جهت درک بستر فراهم آورد (23: 1996، lancaster). در تئوری رنگ، به کمپوزسیون یا ترکیبات رنگ و کنتراست یا تضاد بین رنگ ها و همچنین خصوصیات رنگ پرداخته می شود که این عوامل در فضای شهری باید تبیین گردد؛ زیرا که کیفیت نور از شهر به شهر، فصل به فصل و صبح تا شب در حال تغییر است. چنانچه کاربرد رنگ در شهر با تکیه بر تئوری های مربوطه و بیان ویژگی های بعضا متفاوت آن در فضای سه بعدی شهر بررسی گردد، می تواند به نتایج مطلوبی دست یابد. در تحقیق حاضر مقوله رنگ با تکیه ویژه بر کیفیت تنوع در شهر بررسی می شود و مطلوبیت طرح در گروه تامین این کیفیت و هدف نهایی پژوهش رهایی از مناظر یکنواخت شهر و دستیابی به فضاهایی متنوع و مطلوب، با تکیه بر مشارکت های مردم و بها دادن به سلایق و برداشتهای آنها از محیط زندگیشان خواهد بود. لام به ذکر است که بستر فعالیت در این پژوهش، با توجه به شرایط زمانی خاص و فضای شهری خیابان و صرفا در محدوده مورد مطالعه (شهر شیراز) صورت می پذیرد.